Zichtbare voorouders, begravingen onder heuvels.

Neanderthalers zijn de eerste mensen waarvan we weten dat ze hun overledenen begroeven.
Ongeveer 60.000 jaar geleden gaven ze zelfs bloemen mee in het graf. Dat is sowieso uitzonderlijk want zolang mensen nog rondzwierven als jagers en verzamelaars waren er nog geen vaste plekken voor hun dierbaren. We weten meer over begrafenispraktijken vanaf het moment dat de jagers overgingen op landbouw en veeteelt. In West Europa is dat ongeveer 7500 jaar geleden. Wat als eerste opvalt, is dat men de overledenen niet "kwijt" wilde, maar dicht in de buurt wilde houden. En ten tweede dat de plek waar zij waren bijgezet echte markeringen in het landschap waren.
Er werden heuvels op de begravingen opgeworpen en vaak was dat op een heuvel. De constructie van het graf varieerde naar gelang tijd, regio en voorhanden materialen.
In Noord Nederland waren dat grote zwerfkeien, in Bretagne, Groot Brittannië en Ierland door het ontwerpen van tienduizenden stenen en elders door het opwerpen van zand- of kleilichamen. Soms ook langs prehistorische wegen. In de bronstijd werden de graven weer wat kleiner omdat crematies in zwang kwamen. Uit die tijd zijn ook graven bekend uit de onmiddellijke nabijheid van de natuurbegraafplaats De Hoevens en elders in Alphen.
De Romeinen begroeven hun crematies vaak onder grafheuvels, maar zij kenden ook andere vormen zoals grafpijlers en sarcofagen. In de vijfde eeuw kwamen hier de lijkbegravingen weer terug onder grafheuvels.
Ook werden de dierbaren in uitgeholde boomstammen of getimmerde houten kisten begraven. Met het begraven in kerken en kerkhoven verdwenen niet alleen de grafgiften maar ook de grafheuvels. De nieuwe christelijke tijd was aangebroken.

Johan Hendriks  (1954) studeerde MO- geschiedenis in Tilburg en archeologie in Amsterdam.
Momenteel verzorgt hij cursussen in Tilburg en Nijmegen. Hij is tevens conservator van de archeologische afdeling van het archeologisch streekmuseum in Alphen.