Badhuis De Hoop een schadepost?
Aanverwante artikelen
Vanaf 21 december 1929 exploiteert RK Woningbouwvereniging De Hoop een badhuis aan de Pastoor van Leeuwenstraat (toen nog Tolpostweg) in Helmond. Een onderneming die vanaf het begin verliesgevend is. Dit gegeven noopt Paul Kuypers in zijn boek over de eerste 40 jaren van de woningbouwvereniging (1917-1957) tot de vraag of het badhuis een schadepost, ja zelfs een misgreep is.
In de bestuursvergadering van 19 februari 1925 oppert een bestuurslid het idee om een badhuis te openen ten behoeve van de huurders van De Hoop. De verwachting is dat schone mensen hun huizen schoner houden, wat uiteindelijk de woningbouwvereniging ten goede komt. De meerderheid van het bestuur volgt de redenering, maar tegengeluiden zijn er ook. Voorzitter De Wit ziet financiële problemen, terwijl van religieuze zijde zedelijke bezwaren worden aangedragen. Geheel naar het bisschoppelijk standpunt is de religieus adviseur tegen het baden door de jeugd. Alleen naar deze bezwaren wordt geluisterd. Het badhuis komt er maar alleen volwassenen mogen er uit de kleren.
Zonder jeugd is het voor het Badhuis echter moeilijk om zonder tekorten draaien. Vanaf het begin moet er fors geld bij. Na de oorlog brengt een flinke subsidie van de gemeente verlichting, maar dan nog moet De Hoop zelf het resterend tekort bijpassen. Alles wordt geprobeerd om het bezoekersaantal op te krikken. Zo gaan de prijzen omlaag voor gebruik door de week. Zonder effect, immers jezelf grondig wassen doe je nu eenmaal op zaterdag. Als je dat al doet. Want, zo stelt Kuypers in 1959, het is nog lang gewoonte om slechts handen en gezicht te wassen. De voeten krijgen alleen een beurt bij een bezoek aan de dokter. Dit komt niet zozeer voort uit watervrees, maar vooral uit schaamte voor het eigen lichaam. Een gedachte die van ouder op kind overgaat en door het verbod op jeugdbaden ook niet doorbroken wordt.
Tariefsverhoging werkt zoals verwacht ook averechts. De huurders laten dan het Badhuis helemaal links liggen. Het zijn door de jaren heen trouwens toch al niet-huurders die tot de vaste badgasten gerekend mogen worden. Daar komt bij dat in de woningen van De Hoop stromend water en gas is, zodat een schrobbeurt in de teil vlug geregeld is. De opkomst van de douche maakt het badhuis definitief tot een aflopende zaak. De aankondiging dat per 1 januari 1968 het Badhuis wordt gesloten roept nog protesten op. Enige rek in het bestaan wordt gegund, tot de opening van een nieuwe badinrichting bij zwembad De Wissen. Het Badhuis vindt als Rechtswinkel een nieuwe bestemming, zij het geen blijvende. Leegstand en verval worden gekeerd door een buurtactie, waardoor het Badhuis in 1979 als buurthuis weer open gaat. Momenteel is in het karakteristieke pandje een jongerencentrum ondergebracht.
Op de foto hiernaast staat het Badhuis in volle glorie in de vroege jaren ’30. Het pand is ontworpen door een ambtenaar bij Publieke Werken. Een aantrekkelijk badhuis met een gescheiden heren- en damesafdeling met vooraan op de hoek een wachtruimte. De donkere kleuren staan het gebouwtje goed en de aanplant maakt het plaatje af. Dit groen is al snel verdwenen, evenals de stijlvolle borden BADHUIS. Later zijn er nog minder fraaie borden voor teruggeplaatst op de kop van de gevel. Achter het Badhuis in de Pastoor van Leeuwenstraat staat het huis van de beheerder, de Badmeester. Tot in 1940 was dit Frans den Ouden. Na hem hebben meerdere gezinnen, tot de dag van vandaag, met veel genoegen in de beheerderwoning gewoond.
Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.
