De smalle Ameidestraat
Aanverwante artikelen
Het stratenpatroon van de stad Helmond kenmerkt zich sinds haar ontstaan door een kruisvorm, die ook nu nog duidelijk te herkennen is. Dit kruis wordt van oost naar west gevormd door de Ameidestraat en de Veestraat en van noord naar zuid door de Markt en de Kerkstraat. Aan de vier uiteinden van het kruis stonden vroeger de stadspoorten.
Die poorten waren verbonden door grotendeels aarden wallen en een stelsel van natuurlijke waterlopen en grachten. Om dat water over te kunnen steken lag bij iedere poort een brug. Het kasteel van Helmond vormde ook onderdeel van het verdedigingsstelsel van de stad. Dit verdedigingsstelsel is in het laatste kwart van de veertiende eeuw aangelegd.
De oude stadspoorten van Helmond maakten het mogelijk om de stad te benaderen vanuit de vier windrichtingen. Reizigers die vanuit het oosten kwamen gingen de stad binnen via de Molenstraat, de brug over de Ameide, onder de Ameidepoort door en dan via de Ameidestraat in de richting van de Markt. Van de vier stadspoorten is de Ameidepoort degene die het minst genoemd wordt in de bronnen. De eerste keer wordt zij vermeld in een akte van 20 mei 1438. Peter zoon van Art van Goerle en Gerit de man van Mechtelt dochter van Art van Goerle verklaren hierin dat zij geen recht hebben op een stuk land ‘buten der meijen poerte’. Meijenpoort is de andere naam waaronder de poort voorkomt. De naam van de poort is afgeleid van het riviertje de Ameide dat de oostkant van de Helmondse vesting begrensde.
De karren die vanuit de oostelijke richting Helmond binnen kwamen kunnen niet erg breed zijn geweest. Dat is duidelijk te zien op deze foto die rond 1920 gemaakt is. Het eerste stuk van de straat heeft nog een redelijke breedte met links de meubelhandel van Dirks en daarnaast het pand ‘Oudt Peelland’. In de gevel van dit huis is de gevelsteen ingemetseld van het blokhuis in Liessel. Dit blokhuis werd in 1516 gebouwd om Brabant te beschermen tegen de invallen van Gelderse troepen. In 1780 werd dit blokhuis afgebroken. Het pand ‘Oudt Peelland’ is ook nu nog te zien in de Ameidestraat. Kijkt u eens naar de breedte van deze straat in 1920. Als u hier toen zou lopen, kon u maar beter niet op de stoep lopen. Kun je nagaan hoe het verderop in de straat was, waar de huizen toch een meter of drie uitsteken. Aan het verkeersbord links is te zien dat ook in 1920 de Ameidestraat ook al voetgangersgebied was. De straat was verboden terrein voor vee, karren met paarden, auto’s, motoren en fietsers. Maar wij vragen ons wel af, hoe dat in de middeleeuwen ging als daar karren elkaar moesten passeren bij het in- en uitgaan van de stad. In 1940 werden de vooruit staande panden links afgebroken en werd de straat verbreed.
Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.
