Wapen Someren
Aanverwante artikelen
1 mei 1991: “Gevierendeeld; I en IV in sabel een leeuw van goud, getongd en genageld van keel; II en III in zilver drie molenijzers van keel, staande twee en een. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels.”
Geschiedenis van het wapen
Het dorps- of schependomszegel moet al hebben bestaan in 1350, doch afdrukken zijn bekend vanaf 1362 en tonen een bisschop met heraldisch links het gevierendeelde hertogelijke wapen. Het heiligenbeeld zal de plaatselijke parochiepatroon Sint-Lambert van Luik voorstellen. In de 17de eeuw werd een nieuw identiek zegel in gebruik genomen. Behalve het randschrift is ook de Limburgse leeuw dan van gedaante veranderd: hij draagt geen kroon en heeft geen dubbele staart meer. De burgemeester zond in 1815 aan de gouverneur der provincie een nauwkeurige aftekening in van het sinds oude tijden gebruikelijke wapen en vroeg om bevestiging. Alhoewel hij onzeker was over de oorsprong gaf hij aan dat mogelijk het privilege van hertog Jan (II) van Brabant uit 1301, waarbij Someren een vrijheid werd, die oorsprong kon aanduiden ook al werd dat in geen enkele tekst gezegd. De kleuren op de ingezonden tekening uit 1815 zijn een rood schild met gouden zoom, gouden streepkruis en vier gouden leeuwen. De scheidingslijnen van de kwartieren werden als streepkruis geïnterpreteerd. De Hoge Raad van Adel heeft op 16 juli 1817 de gemeente in het bezit bevestigd van het wapen: "Zijnde van keel, beladen met een kruis gecantoneerd met vier klimmende leeuwen, alles van goud." In de 19de eeuw was een stempel in gebruik dat het "kruis" ook werkelijk als een breed kruis in het wapen afbeeldde (1874). De kleuren van dat wapen waren foutieve kleuren uit 1817, door de burgemeester zelf opgegeven, evenals de vierdeling van het schild middels een streepkruis.
Formeel bezat de gemeente sinds 1 mei 1935 geen wapen meer, doch continueerde in de praktijk tot 1991 het wapen van de voormalige gemeente Someren. Op voorstel van de Noordbrabantse Commissie voor Wapen- en Vlaggenkunde en na nader overleg met het gemeentebestuur, is bij Koninklijk Besluit van 1 mei 1991 nr. 91.004007 een nieuw wapen verleend. Het wapen is een combinatiewapen van de Brabantse leeuw met het wapen van het Kwartier van Peelland. De Limburgse leeuw werd in Someren niet op prijs gesteld.
Bronnen
Originele wapendiploma: RHCe, THA, -1 76 4 17.
Rapport betreffende herziening van de wapens van gemeenten en de instelling van wapens voor de dorpen in de Regio Eindhoven [Noordbrabantse Commissie voor Wapen- en Vlaggenkunde, september 1996].
J.Th.M. Melssen, ‘Het nieuwe wapen der gemeente Someren’, De Nederlandsche Leeuw 110 (1993) 255-256.
Jan Melssen, ‘Nieuwe vlag voor gemeente Someren’, Van Schild en Vaan II (1995) 4-5.
Rapport betreffende herziening van de wapens van gemeenten en de instelling van wapens voor de dorpen in de Regio Eindhoven [Noordbrabantse Commissie voor Wapen- en Vlaggenkunde, september 1996].