Molen en molenaarswoning aan de Tolpost

Vossenberg

Wie in de voormalige Dierenbuurt rondkijkt, kan er niet omheen. Een ouder deel van Helmond is tegen de vlakte gegaan. De daarvoor in de plaats gekomen nieuwbouw moet een nieuw elan geven aan dit deel van Binnenstad-Oost. Om de metamorfose kracht bij te zetten heeft de wijk zelfs een nieuwe naam gekregen en wordt tegenwoordig Vossenberg genoemd. In feite is deze naam echter helemaal niet nieuw.

De eerste vermelding van de naam Vossenberg voor dit deel van Helmond dateert al uit het begin van de vijftiende eeuw. Ook de naam Vossenstraat komt dan al voor in de rechterlijke archieven en in de cijnzen die de heer van Helmond mocht innen en die in die tijd in het Latijn werden opgeschreven is er sprake van de Monte Vulpium. Vaak staat er dan ook bij dat die Vossenberg op het nieuwe land ligt. Dat heeft er mee te maken dat rond 1400 in Helmond de stadsveste werd aangelegd. Voor die veste werden voor zover mogelijk de riviertjes de Aa en de Ameide gebruikt. Daarnaast werden grachten gegraven. Maar behalve het waterstelsel bestond de verdediging ook uit aarden wallen. Verschillende inwoners van Helmond moesten voor het maken van de veste grond afstaan. Ook werden enkele huizen afgebroken. Die mensen moesten daarvoor wel gecompenseerd worden. 

De inwoners van Helmond spraken met elkaar af dat voor de compensatie een stuk van de gemeijnt gebruikt zou worden. De gemeijnt was grond buiten de bebouwde kom van Helmond dat gemeenschappelijk bezit was van de inwoners. Een deel van die gemeenschappelijke grond op de Vossenberg werd toen aan de gedupeerde inwoners gegeven en werd daarmee particulier bezit. Het werd toen ook pas voor het eerst in cultuur gebracht. Daarom noemde men dit gebied het nieuwe land. 

Bij de Vossenberg lag ook de landweer. Dit was een verdedigingswal die de akkers en weilanden beschermde. In die vijftiende eeuw is die landweer verlegd. Waarschijnlijk is het zogenaamde nieuwe land toen ook binnen de landweer komen te liggen. 

De gronden op de Vossenberg bestonden voornamelijk uit akkers en weilanden. Tot de grote stadsuitbreiding in de jaren twintig van de twintigste eeuw was het een leeg land. De foto laat dat heel mooi zien. Een van de weinige gebouwen was de molen op de Tolpost met de molenaarswoning. Die molen stond op de plaats waar nu de St. Josephkerk staat. 

Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.

Reactie plaatsen

Naam

E-mail

Bericht

Ik ga akkoord met het privacy beleid




Vergeet niet akkoord te gaan met het privacy beleid
Reacties worden geladen...
Ontdekken
De Franse oorlogen van 1672 tot 1702
De hoek van de Zuid Koninginnewal met de Molenstraat anno 1901.
De Helmondse Lambertuskerk getekend door Hendrik Verhees, landmeter te Boxtel op 18 oktober 1802
Het afgebrande hotel St. Lambert in Helmond op 6 februari 1956. Fotograaf onbekend.
images/hourglass.png

ZOEKEN...