Sophia Alberts, een zaak van conscientie
Aanverwante artikelen
Theodorus Alberts was van 1684 tot 1698 notaris te Helmond. Rond 1700 was zijn praktijk totaal verlopen.
Om nog enige inkomsten te hebben drijft zijn vrouw Maria Vogelsangh een garen en band zaakje. Het echtpaar is behoorlijk aan de drank. Hun oudste dochter Sophia krijgt op 18 jarige leeftijd een relatie met Johan de Benetru, de zoon van de schout van Helmond. Dit is voor haar een kans de ellende van haar ouderlijk huis te ontvluchten. Maar een zeer heikel punt is dat zij van protestantse huize is en Johan katholiek. Om te kunnen trouwen zou zij katholiek worden. In de nacht van 2 november 1700 verbergt ze zich in het huis van Maria van Bussel, de moeder van haar beste vriendin. Op 7 november brengt voerman Willem Dircx de beide vriendinnen naar Venray. Hier gaat Sophia over tot het katholieke geloof. Haar moeder komt echter achter haar verblijfplaats. Als zij haar dochter vindt, weigert deze mee terug te gaan naar Helmond.
Alberts en zijn vrouw bewegen hemel en aarde om haar weer thuis te krijgen. Ze wenden zich tot de Helmondse schepenbank en die van Venray. Ze gaan naar de schout van ’s Hertogenbosch en zelfs naar het Hof van Gelderland. Overal krijgen ze te horen dat men niets voor hun kan doen omdat dit een zaak van consciëntie, dus een gewetenskwestie, is.
Hierop stelt Alberts een rekest op dat hij naar de Staten Generaal in Den Haag zendt. De hoogmogende heren besluiten dat de Helmondse pastoor in gijzeling moest worden gehouden en dat de priesters in den Bosch gevangen moesten worden gezet. De katholieke kerk, dit was toen een schuilkerk in de Kerkstraat, moest op slot.
De Helmondse bevolking keerde zich toen tegen Alberts waarop hij en zijn vrouw de stad ontvluchten. De Helmondse pastoor ontsnapt en wijkt uit naar Postel. Sophia was inmiddels getrouwd met ene Robert Tirry. Zij overleed in Thouars in Frankrijk in 1707. Pas toen in 1710 de Staten Generaal inzage kregen in de overlijdensakte van Sophia Alberts werden de Helmondse priesters uit de Gevangenpoort in den Bosch vrijgelaten. De Abdij van Postel moest de kosten van hun hechtenis betalen.