Gemobiliseerde dames
Aanverwante artikelen
Een nationaal leger dat het land moest verdedigen in tijden van agressie was er tot in de negentiende eeuw niet in Nederland.
De vaderlandse steden en dorpen moesten zichzelf zien te beschermen met het onderhouden van een schuttersgilde, een stadslegertje of een burgerwacht. In Helmond werd deze taak vervuld door een stel potige vrijgezellen, compleet met vaandeldrager en tamboer. Toen met de Belgische opstand in 1830 het stadje na lange tijd weer te maken kreeg met een oorlog, werden de bewoners geconfronteerd met echte soldaten. Tot ongenoegen van velen werd er een garnizoen gelegerd. Jarenlang hield koning Willem II in verschillende Brabantse plaatsen garnizoenen paraat. Dat textielsteden als Helmond en Tilburg hier garen bij sponnen leidt geen twijfel. De manschappen moesten immers gekleed worden. Om desertie te ontmoedigen kwamen zij uit alle windstreken van ons land, ten teken dat het leger voortaan een nationale aangelegenheid was. Toen brak op 28 juni 1914 de Eerste Wereldoorlog uit, dit jaar dus honderd jaar geleden. Deze oorlog wordt ook de Grote Oorlog genoemd. Werd er tot in de negentiende eeuw slag geleverd op het land met een infanterie, een cavalerie en een primitieve artillerie, nu waren er vliegtuigen die bommen af konden werpen en werden chemische wapens gebruikt.
Op 1 augustus 1914 kondigde de Nederlandse regering de mobilisatie af. Voor vier jaar moest een groot aantal Nederlandse mannen in de Landstorm dienen, ter ondersteuning van het leger. Maar Nederland bleef neutraal en raakte niet in de oorlogshandelingen betrokken. Desalniettemin verloren vele Helmondse gezinnen hun kostwinner, wat tot grote moeilijkheden leidde. Het Steuncomité Helmond 1914 probeerde samen met het Burgerlijk Armbestuur de armoede zoveel mogelijk te bestrijden. Een grote stroom Belgen stak de grens over, op de vlucht voor de uitzichtloze loopgravenoorlog in hun land. Sommige vluchtelingen kwamen in Helmond terecht. Zij werden opgevangen in gezinnen en er werden noodwoningen voor hun gebouwd. De meisjes op de foto zaten in deze jaren op school bij de Zusters op de Markt. Zij voeren hier het toneelstuk “De gemobiliseerde Dames” op. Van links naar rechts ziet u Marie Fietelaars, Anneke Jacobs, het Belgische meisje Tilleke Bloks, Marie Weijgers en Miet Mennen. De foto komt uit de verzameling van het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.