De legende van Maria van Brabant: "O God, 'k binder in!"

Op een mooie dag ging Maria van Brabant met haar ridders op pad om in de buurt van het kasteel van Helmond te gaan jagen. Op een gegeven moment dwaalde ze met haar page van de weg af. De grond onder haar voeten werd zacht en moerassig en zij dreigde met haar paard weg te zakken in het veen. In doodsangst riep zij toen “O God, wees mij genadig, verlos mij uit deze nood. O God, ‘k bin der in”. Niemand leek haar echter te horen. Verder en verder zakte zij weg in de diepte. Ten einde raad beloofde zij de Heilige Maagd Maria, haar patroonheilige, dat zij op die plek een klooster zou laten bouwen “voor reine maagden uit adellijk geslacht”, als ze gered zou worden. Plotseling werd de aarde weer vast en kon zij met haar page verder rijden.
Omdat de grond van het moeras niet erg geschikt was om een klooster op te bouwen, vroeg de vrouwe van Helmond aan de Heilige maagd zelf waar haar klooster moest komen. Op een avond, toen zij aan het bidden was, keek zij uit het raam van haar kasteel neer op een hoog veld bij de rivier de Aa, dat bijna geheel door de rivier omsloten werd. Plotseling verstarde zij, want ineens zag ze op die plaats 24 nonnen in wit habijt, gevolgd door zes jonkvrouwen, langzaam om die hoogte in het landschap voortschrijden. Dit was de plaats waar het klooster moest verrijzen.
Toen het klooster klaar was, zegt nog steeds de legende, noemde Maria het als herinnering aan haar angstig avontuur, “Binder-in” ofwel Binderen.

Links: kaart van Van Deventer, 1540.
Rechts: detail uit de kaart van Van Deventer met de oudste afbeelding van het kloostercomplexHet klooster.