Christus Koning, een geestelijke krachtcentrale

In 1928 werd begonnen met de bouw van dit missiehuis. De Priesters van het Heilig Hart van Jezus hadden een onderwijsinrichting voor aspirant-kloosterlingen in Bergen op Zoom dat in 1900 was geopend. Toen dat te klein werd ging men op zoek naar een plaats om een nieuw missiehuis te bouwen. De bisschoppelijk toestemming voor de stichting van een nieuw huis in Brouwhuis ging gepaard met de voorwaarde dat het geen seminarie mocht heten en alleen gebruikt zou worden voor de laagste twee klassen van het gymnasiumonderwijs. Tevens moest er een kerk worden gebouwd, die niet op hetzelfde terrein behoefde te komen, maar wel binnen de grenzen van het rectoraat Brouwhuis. Een rectoraat is een parochie die kerkelijk gezien onder een klooster valt.

De orde kocht de boerderij Berkendonk, gelegen aan de weg van Helmond naar Deurne. Er werden landelijk gelden ingezameld om het complex te kunnen bouwen. De Nijmeegse architect Johann George Deur ontwierp het gebouw in de stijl van de zogenaamde Amsterdamse School. In eerste instantie werden er maar twee vleugels gebouwd, links van het hoge deel met het koperen koepeltorentje. De bouw begon in maart 1929; toen de eerste leerlingen in oktober arriveerden was het gebouw nog niet afgewerkt. Wel waren vier zusters uit Ronse aangekomen die de huishoudelijke taken op zich gingen nemen. In het zusterhuis werd een tijdelijke kapel ingericht die op 16 oktober 1929 werd geconsacreerd door monseigneur Diepen, bisschop van ‘s-Hertogenbosch. De inzegening van het gebouw vond plaats op 31 mei 1930. De toestemming voor het afbouwen van het geheel kwam in 1933; toen kon de derde vleugel met een recreatiezaal en met de definitieve kapel worden gebouwd. In 1946 mocht het aantal klassen met één worden uitgebreid. In het jubileumjaar 1954 bereikte het aantal studenten het getal van 165 en waren er al zo’n 100 priesters die in Brouwhuis aan hun opleiding waren begonnen.

Bij dat 25-jarig bestaan in 1954 werd er op initiatief van burgemeester Muijser van Bakel en Milheeze een feestcomité opgericht waarin ook burgemeester Antonius Josephus Wilhelmus Matheus Moons van Helmond zitting had. Op 16 oktober kon het feest beginnen voor de bewoners. Door de firma Robur uit Helmond werden talloze vlaggenmasten geplaatst en het gebouw werd feestelijk verlicht. Op zondag 17 oktober vond er een stichtingsherdenking plaats waar ook minister Frans Jozef van Thiel bij aanwezig was. Burgemeester Muijser prees zich gelukkig dat deze geestelijke krachtcentrale binnen de grenzen van de gemeente Bakel en Milheeze lag, hoewel het wat postgebied betreft bij Helmond hoorde. Minister van Thiel nam spontaan het woord en reageerde op de toespraak van de Bakelse burgemeester door te zeggen dat de banden met Helmond niet alleen postaal waren, maar dat er een geestelijke annexatie had plaatsgevonden tussen Christus Koning en Helmond. De bestuurlijke annexatie van Brouwhuis met Christus Koning zou in 1968 plaatsvinden.

De terugloop van het aantal roepingen had ook voor Christus Koning zijn gevolgen. Na de sluiting in 1969 werd het gebouw in gebruik genomen door het ter Aa College; in 1992 werd het een asielzoekerscentrum. Anno 2008 is het inmiddels tot Rijksmonument aangewezen complex, door woningbouwvereniging Bergopwaarts@BOW aangekocht om jongerenhuisvesting te kunnen realiseren. Het complex krijgt de naam De Koning van Helmond. Er komen wooneenheden in de vorm van zelfstandige woonunits voor eenpersoonshuishoudens en kamers voor begeleid wonen voor de Stichting Maatschappelijke Opvang. Bergopwaarts heeft opdracht gegeven aan MYJ, bureau voor architectuur, stedebouw en restauratie in Den Haag tot verbouw van het complex en nieuwbouw op het achtergelegen terrein. Op de foto ziet u het interieur van de kapel gefotografeerd in de jaren 40.

Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.